RakWolnyOdBolu.pl

Walka z bólem nowotworowym. Skąd bierze się ból i jak go pokonać?

WALKA Z BÓLEM NOWOTWOROWYM

bólKażdy człowiek w pewnych sytuacjach narażony jest na ból. Można powiedzieć, że to nieodłączna (chociaż niewątpliwie przykra) część naszego życia. Z błahymi dolegliwościami, np. delikatnym bólem głowy, radzimy sobie zazwyczaj poprzez zażywanie popularnych leków przeciwbólowych, które znajdują się w większości domowych apteczek. Pacjenci onkologiczni nierzadko muszą zmagać się z doznaniami o wiele gorszymi, przytłaczającymi i uciążliwymi – taki ból bywa trudny do opanowania. Nie oznacza to jednak, że w ogóle nie można z nim walczyć. Wręcz przeciwnie – istnieją rozmaite sposoby łagodzenia bólu nowotworowego o rożnym nasileniu. Cierpienie osób chorujących na nowotwór powinno być eliminowane za pomocą środków znanych nowoczesnej medycynie. Pracownicy ochrony zdrowia mają obowiązek odpowiednio reagować na występowanie bólu u pacjenta onkologicznego, a chory ma prawo wymagać od zespołu medycznego prowadzenia skutecznej terapii przeciwbólowej.

Dlaczego ból trzeba zwalczać?

Nieleczony ból u osoby chorej na nowotwór przede wszystkim znacząco obniża jakość życia. Pacjent stale myśli o dolegliwościach, które generują poczucie dużego dyskomfortu i nierzadko są trudne do wytrzymania. W przypadku bólu przewlekłego pojawiają się reakcje depresyjne oraz niechęć do podejmowania aktywności. Przerażenie i panika to typowa odpowiedź organizmu, gdy mamy do czynienia z bólem ostrym. Oba rodzaje bólu mogą towarzyszyć nowotworowi. Wszelkie dolegliwości bólowe u pacjentów onkologicznych należy tłumić, aby chory miał energię do walki z samą chorobą. Ulga w cierpieniu przynosi pacjentowi spokój i pozwala odnaleźć nowe pokłady motywacji.

nowotwórWarto nadmienić, że określenie nowotwór to dość obszerny termin, odnoszący się do chorób związanych z niekontrolowanym podziałem komórek. Zasadniczo – wyróżniamy nowotwory łagodne oraz złośliwe. Do drugiej grupy zaliczyć można raki, czyli nowotwory złośliwe pochodzenia nabłonkowego. Pojęcia nowotwór i rak często są mylone przez pacjentów. Ból dotykający osoby chore na nowotwór złośliwy zazwyczaj jest bardziej dokuczliwy i problematyczny, niż ten, z którym borykają się osoby cierpiące na nowotwór łagodny. Ma to związek z gwałtowną ekspansją nowotworu złośliwego i jego intensywnym leczeniem.

Znaczenie kampanii społecznych

Podnoszenie świadomości społeczeństwa dotyczącej leczenia bólu nowotworowego to niezwykle ważna sprawa – zarówno z punktu widzenia pacjenta, jak i lekarza. Za przykład posłużyć może kampania „Rak wolny od bólu”, zorganizowana w 2015 roku przez Fundację Wygrajmy Zdrowie oraz Koalicję na Rzecz Walki z Bólem. Sztandarowe hasło projektu to „Nie ból się!”, zaś ambasadorem akcji został znany aktor i profesor sztuk teatralnych, Jerzy Stuhr. Artysty nie wybrano przypadkowo. W roku 2011 zdiagnozowano u niego nowotwór. Proces leczenia zakończył się powodzeniem, a samo starcie z chorobą i związanym z nią bólem zaowocowało chęcią niesienia pomocy innym poprzez dzielenie się doświadczeniem.

Wizytówką kampanii „Rak wolny od bólu” był spot reklamowy, w którym pan Jerzy Stuhr przekazuje odbiorcom istotny fakt – pacjenci onkologiczni mają prawo wymagać od lekarzy stosowania efektywnego leczenia przeciwbólowego. Wypowiedź ta celuje w panujące powszechnie błędne wyobrażenie, że nowotworowi towarzyszy ból, który należy zaakceptować. Aktor przekonuje, że tak nie jest – z bólem trzeba walczyć, a współczesna medycyna dysponuje odpowiednimi preparatami.

W ramach akcji „Rak wolny od bólu” zorganizowano także darmowe spotkania ze specjalistami. Pacjenci chorujący na nowotwór mieli okazję uzyskać odpowiedzi na nurtujące ich pytania odnośnie leczenia przeciwbólowego. Jednym z głównych zamierzeń całej kampanii oraz prowadzonych konsultacji było obalenie stereotypu mówiącego o szkodliwości stosowania leków opioidowych.

Dostępne metody leczenia

Terapia przeciwbólowa u pacjentów chorych na nowotwór opiera się przede wszystkim na rozwiązaniach farmakologicznych, co podkreślono w kampanii „Rak wolny od bólu”. Lekarze wykorzystują analgetyki (środki przeciwbólowe) i dzielą je na trzy kategorie: leki nieopioidowe, słabe opioidy oraz silne opioidy. O tym, z której grupy leków przeciwbólowych należy zostosować lek u danego pacjenta decyduje lekarz, uwzględniając wiele czynników dotyczących konkretnego pacjenta. Podczas leczenia bólu nowotworowego dobrze sprawdzają się również lekarstwa innego typu. Dobór właściwych leków zależy od wielu czynników, np. rodzaju i stopnia natężenia bólu.

Łagodzenie bólu poprzez masazOdmiennymi sposobami łagodzenia bólu są rozmaite metody niefarmakologiczne, takie jak fizjoterapia, masaże, terapia zajęciowa czy stosowanie okładów na ciało. Popularność zdobyły również techniki niekonwencjonalne, np. medytacja, wizualizacja i ćwiczenia oddechowe. Warto także zaznaczyć, że zrozumienie oraz wsparcie psychiczne otrzymane od rodziny i przyjaciół wpływają na pacjenta bardzo pozytywnie – niemal terapeutycznie.

Dane statystyczne dotyczące zachorowań na nowotwory złośliwe w Polsce publikowane są systematycznie, co kilka lat. Wynika z nich, że pacjentów onkologicznych wciąż przybywa. W roku 1980 odnotowano 64 820 przypadków nowych zachorowań, a w roku 2016 liczba ta wyniosła aż 164 140. Coraz więcej osób musi stanąć twarzą w twarz z poważną chorobą i jej następstwami – w tym z bólem nowotworowym. Zwalczanie dolegliwości bólowych u chorych onkologicznie to temat ważny nie tylko dla samych pacjentów, ale również dla ich bliskich. Dostęp do rzetelnych informacji w tej kwestii może przyczynić się do poprawy jakości życia wielu cierpiących osób. Pamiętajmy, że ból nowotworowy da się skutecznie zwalczać!